O Português como língua de herança hoje e o trabalho da Assoçiação de Pais de Brasileirinhos na Catalunha

  1. Moroni, Andreia 1
  2. Azevedo Gomes, Juliana 2
  1. 1 Docoranda en Lingüística Aplicada pela Unicamp Investigadora visitante del Centre Universitari de Sociolingüística i Comunicació (CUSC), Universitat de Barcelona
  2. 2 Doctoranda en Didáctica y Organización Educativa por la Universitat de Barcelona (España)
Revista:
Revista de Estudios Brasileños

ISSN: 2386-4540

Año de publicación: 2015

Volumen: 2

Número: 2

Páginas: 21-35

Tipo: Artículo

DOI: 10.3232/REB.2015.V2.N2.02 DIALNET GOOGLE SCHOLAR lock_openAcceso abierto editor

Otras publicaciones en: Revista de Estudios Brasileños

Objetivos de desarrollo sostenible

Resumen

La lengua de herencia es un legado lingüístico y cultural llevado por los emigrantes a otro pais. La emigración brasileña se ha consolidado en la década de los 1980s; por esta razón, el Portugués como Lengua de Herencia (PLH) todavía es un fenómeno reciente. Este artículo presenta un panorama actual del movimiento de PLH en el mundo y el trabajo de la Associação de Pais de Brasileirinhos na Catalunha (APBC), fundada en 2009 con el objetivo de transmitir la lengua y la cultura brasileña por medio de clases de portugués y actividades sociales en la ciudad de Barcelona, España. 

Referencias bibliográficas

  • ABRIR. Relatório I-SEPOLH. [online] [consulta em: 14/12/2014]. Disponível em: http://www.abrirweb.com/wpcontent/uploads/2013/11/I-SEPOLH-Relatorio-2013-2.pdf
  • AJUNTAMENT DE BARCELONA (2012). 1.7 Lloc de naixement per districtes. [online] [consulta em: 24/06/2012]. Disponível em: http://www.bcn.cat/estadistica/catala/dades/anuaris/ anuari00/cap02/C0201070.htm. Associação de Pais de Brasileirinhos na Catalunha. Site da instituição. [online] [consulta em: 02/12/2014] Disponível em: http://brasileirinhos-apbc-bcn.blogspot.com.es/
  • AU, T. K.-F. (2008). Salvaging heritage languages in Heritage Language Education: A New Field Emerging. Routledge. Pp. 337-351. [online] [consulta em: 01/12/2014] Disponível em http://www.nhlrc.ucla.edu/events/institute/2007/readings/ hlnarratives.pdf
  • MORONI, A. Associação de Pais de Brasileirinhos da Catalunha: política linguística familiar e português como língua de herança em Barcelona. Anais Eletrônicos do 10o Congresso Brasileiro de Linguística Aplicada. Rio de Janeiro, ABLA, 2013, v.2, n.1. [online] [consulta em: 08/12/2014] Disponível em: http://www.alab.org.br/images/stories/alab/ CBLA/ANAIS2013/moroni.pdf
  • BEAUDRIE, S. & DUCAR, C. Beginning Level University Heritage Programs: Creating a Space for All Heritage Language Learners. Heritage Language Journal 3.1 Fall, 1-26.2005 [online] [consulta em: 02/12/2014] Disponível em: http://www.international.ucla.edu/media/files/beaudrie_ and_ducar.pdf?AspxAutoDetectCookieSupport=1 Brasil em Mente. Site da organização. [online] [consulta em: 02/12/2014] Disponível em: www.brasilenmente.org
  • BOIX-FUSTER, E. e TORRENS, R. M. Les llengües al sofá: El plurilingüisme familiar als països de llengua catalana. Lleida: Pagès Editors, 2012.
  • CALVI, M. V. (2004). Aprendizaje de lenguas afines: español e italiano. RedELE Revista Electrónica de Didáctica del Español Lengua Extranjera, vol.1,junho. [online] [consulta em: 02/12/2014] Disponível em: http://www.mecd.gob. es/dctm/redele/Material-RedEle/Revista/2004_01/2004_ redELE_1_02Calvi.pdf?documentId=0901e72b80e06a6d
  • CARREIRA, M. Seeking explanatory adequacy: A dual approach to understanding the term ‘heritage language learner’. Heritage Language Journal, 2, 1–25.2004 [online] [consulta em: 02/12/2014] Disponível em: http:// international.ucla.edu/africa/article/14647?AspxAutoDetect CookieSupport=1
  • DEBIAGGI, S. Changing Gender Roles: Brazilian Immigrant Families in the US. New York: LEB Scholarly, 2002.
  • EDWARDS, C., GANDINI, L., & FORMAN, G. (orgs.). La educación infantil en Reggio Emilia. Loris Malaguzzi. Barcelona: Octaedro, 2001. 1 ed.
  • FALKOVSKI, A. Turminha animada de Lucy e Tuca. 2013.
  • FISHMAN, J. A. 300-Plus Years of Heritage Language Education in the United States. Em: PEYTON, Joy Kreeft, RANARD, Donald A. & McGINNIS, Scott (eds.). Heritage Languages in America. Preserving a National Resource. McHenry: Delta Systems, 2001.
  • FLORISSI, S. e RAMOS, A. C. Vamos falar português 1. São Paulo: Hub Editorial, 2014.
  • GOHN, M.G. Educação não-formal e cultura política: impactos sobre o associativo do terceiro setor. – 2ed. São Paulo: Cortez, 2011.
  • HALL, S. A identidade cultural na pós-modernidade. Rio de Janeiro: DP&A ed. 2005. 10ed. HE, A. W. The Heart of Heritage: Sociocultural Dimensions of Heritage Language Learning. Annual Review of Applied Linguistics, 30, 66–82.2010. [online][consulta em 03/12/2014] Disponível em: http://www.international.ucla.edu/media/ files/heartofheritage.pdf
  • IBGE (2011) Censo Demográfico 2010: características da população e dos domicílios. Rio de Janeiro: IBGE. [online] [consulta em 02/12/2014] Disponível em: http:// biblioteca.ibge.gov.br/visualizacao/periodicos/93/cd_2010_ caracteristicas_populacao_domicilios.pdf IILP (2012). Portal do Professor de Português Língua Estrangeira. [online] [consulta em 01/12/2014]. Disponível em: http://www.ppple.org/ Informe Brasileiros no Mundo. 2011. [online] [consulta em: 01/12/2014]. Disponível em: http://www.brasileirosnomundo. itamaraty.gov.br/a-comunidade/estimativas-populacionaisdas-comunidades/Brasileiros%20no%20Mundo%20 2011%20-%20Estimativas%20-%20Terceira%20Edicao%20 -%20v2.pdf
  • JENNINGS-WINTERLE, F. Ciranda Cirandinhas vamos todos ler e escrever. Nova York: Brasil em Mente, 2013. LICO, A.L. Ensino do Português como Língua de Herança: Prática e Fundamentos. Revista SIPLE, 2(1), mai-2011. [online] [consulta em 14/12/2014]. Disponível em: http://www.siple.org.br/ index.php?option=com_content&view=article&id=177:2- ensino-do-portugues-como-lingua-de-heranca-pratica-efundamentos&catid=57:edicao-2&Itemid=92
  • MENDES, E. O Ensino de Português como Língua de Herança. Entrevista Blogue do IILP: Informação sobre promoção e difusão da Língua Portuguesa. [online] [consulta em: 05/12/2014]. Disponível em: http://iilp.wordpress. com/2014/04/12/entrevista-edleise-mendes/ Ministério das Relações Exteriores. IV Conferência Brasileiros no Mundo. Ata da Mesa Temática 5 – Educação. [online] [consulta em: 05/12/2014]. Disponível em: http://www. brasileirosnomundo.itamaraty.gov.br/associativismo-epoliticas-para-as-comunidades/conferencias/2013-ivconferencia-brasileiros-no-mundo
  • MONTRUL, S. Is the heritage language like a second language? Eurosla Yearbook vol.12. John Benjamins Publishing Company, 2012. [online] [consulta em: 01/12/2014] Disponível em: http://nhlrc.ucla.edu/media/files/EUROSLAYEARBOOK-2012-text-yz-rvu.pdf
  • MOREANO, M. e LEAL, R. Platô. Revista do Instituto Internacional da Língua Portuguesa. Nº2. 2012. [online] [consulta em: 01/12/2014] Disponível em: http://www. youblisher.com/p/781082-Plato-Volume-1-N-2-Coloquio-daPraia-V1-1/
  • MOITA LOPES (Org.) Por uma Linguística Aplicada Indisciplinar. São Paulo: Parábola, 2006.
  • MOTA, K. Imigrantes, bilinguismos e identidades: Narrativas autobiográficas. Salvador: Eduneb, 2010.
  • NESTERUK, O. Heritage language maintenance and loss among the children of Eastern European immigrants in the USA. Journal of Multilingual and Multicultural Development. Vol. 31, Nº 3, 271-286.2010. [online][consulta em 03/12/2014] Disponível em: http://eric.ed.gov/?id=EJ886940
  • POLINSKY, M. Heritage Language Narratives. Heritage Language Education: A New Field Emerging. Routledge; p. 149- 164. 2008. [online] [consulta em 01/12/2014]. Disponível em: http://www.nhlrc.ucla.edu/events/institute/2007/readings/ hlnarratives.pdf
  • SOUZA, A. Should I speak Portuguese or English?: ethnic and social identity construction in the language choices of Brazilian mothers and their mixed-heritage children at home and in a community language school in the UK [tese de doutorado]. Southampton: University of Southampton, UK, 2006.
  • UNESCO. La educación en un mundo plurilingüe. 2003. [online] [consulta em 14/12/2014]. Disponível em: http:// unesdoc.unesco.org/images/0012/001297/129728s.pdf
  • VALDÉS, G. Introduction. Spanish for native speakers. AATSP professional development series handbook for teachers K–16, Volume 1 New York: Harcourt College, 2000:1.
  • VAN DEUSEN-SCHOLL, N. Towards a Definition of Heritage Language: Sociopolitical and Pedagogical Considerations. Journal of Language, Identity, and Education, 2(3), 211- 230.2003. [online][consulta em 03/12/2014] Disponível em http://eric.ed.gov/?id=EJ673151